ضریب همخونی و خویشاوندی در اسب های فریزین
هدف در تولید موضوعی است بسیار مهم که نیاز به حساسیت ویژه ای دارد.
هدف ما از تولید این است که بتوانیم فریزین های سالمی تولید کنیم تا برای تفریح و حضور در میادین ورزشی مناسب باشند.
بررسی و توجه به ضرایب همخونی از الزامات برنامه های تولید است تا از ظهور مریضی و مشکلات دیگر جلوگیری شود. این نقطه دقیقا جایی است که یک تولید کننده باید حساسیت ویژه ای داشته تا از این طریق از تولید کره هایی با میزان درصد بالایی از خویشاوندی جلوگیری کند.
اما منظور از ضریب همخونی و خویشاوندی چیست؟
نزدیک به انقراض
در دو زمان متفاوت، اسب های فریزین نزدیک به انقراض بودند. در سال 1913 میلادی تنها سه سیلمی فریزین که مجوز تولید داشتند در دنیا وجود داشت. مردم برای استفاده از اسب های فریزین در امور کشاورزی اقدام به تولید فریزین هایی با اندازه ای کوتاه تر و جثه ای بزرگتر نمودند. بدین ترتیب میزان جمعیت فریزین ها افزایش پیدا کرد اما در دهه 60 از قرن گذشته میلادی، نژاد فریزین ها با یک مشکل مکانیزه شدن سیستم کشاورزی روبرو شد که این موضوع نیز بر روی نژاد فریزین تاثیر گذار بود.
در سال 1965، تنها 500 مادیان فریزین ثبت شده وجود داشت. با توجه به برنامه های معرفی و آموزشی کی.اف.پی.اس باعث شد مردمان دیگر کشورها در خارج از مرزهای هلند نیز با این نژاد آشنا شده و در راه تولید آنها قدم بردارند.
ارتباط با یکدیگر
در حال حاضر بیش از 70 هزار اسب فریزین ثبت شده در بیش از 84 کشور دنیا وجود دارد که در میان آنها تعداد 90 سیلمی بین المللی فریزین برای تولید در دسترس مالکین مادیان ها قرار دارد.
این تعداد از اسب بنظر زیاد میباشد اما باید در نظر گرفت که کی.اف.پی.اس، مسئول ثبت اسب های فریزین، یک سازمان به شکل انحصاری و بسته میباشد. این بدین معنی است که استفاده از نژادهای دیگر و غیر مرتبط با فریزین ها برای تولید اسب های فریزین و ثبت آنها در کی.اف.پی.اس مجاز نمیباشد. از دلایل اینکار نیز وجود دورانی است که این نژاد نزدیک به انقراض بود و اسب های فریزین حال حاضر در دنیا، به نوادگان خالص خودشان و تنها به فریزین هایی که در زمان انقراض وجود داشتند، باز میگردند. بنابراین، تمام اسب های فریزین از لحاظ نسبت فامیلی با یکدیگر در ارتباط هستند. همچنین، در مرحله تولید بسیار مهم است تا نسبت به مسئله خویشاوندی حساسیت ویژه ای داشته باشیم.
بدین منظور، دو مشخصه یا دو متغییر در این راه وجود دارد: درصد ضریب همخونی و دیگری درصد خویشاوندی است.
همخونی چیست؟
همخونی یک نشانگر است که میزان اشتراک در جد پدر و مادر یک کره فریزین را نشان میدهد. شجره نامه اسب های فریزین نشان میدهد که چه میزان از اسب های مشترک در اجداد آنها وجود دارد.
همخونی زیاد باعث میشود تا کره هایی با ضعف جسمی و ذهنی و همچنین کاهش قدرت باروری تولید شود. همچنین، این موضوع عاملی است تا یک کره با معایب ارثی متولد شود. کوتولگی و معایب ذهنی، دو مورد از مهمترین معایب ژنتیکی است که در این نژاد دیده میشود. از منظر علمی، بحث ژنتیک یک عامل بسیار مهم در ظهور معایب ژنتیکی از قبیل معایب ریوی، پارگی آئورت، خارش های پوستی و معایب چشمی است (اما برای 4 مورد اشاره شده متاسفانه انجام تست ژنتیکی امکان پذیر نمیباشد).
وضعیت حامل اما بدون تاثیر
این معایب در حیواناتی که میزان خویشاوندی کمتری دارند دیده نمیشود یا اینکه تحت تاثیر این عوامل قرار نمیگیرند. در مواردی مانند ژن های کوتولگی و معایب مغزی، یک حیوان ممکن است حامل آن ژن باشد اما در خود آن حیوان اثر نداشته باشد. اگرچه، اگر دو حیوان که دارای یک ژن معیوب مشترک هستند با یکدیگر آمیزش کنند، کره تولیدی میتواند اثرات آن ژن معیوب را به میزان 25% در خود نشان دهد.
این دلیل بسیار مهمی است تا میزان خویشاوندی در یک مادیان و یک نریان مورد نظر برای تولید را در پایین ترین سطح خود نگه داشت تا این معایب در کره های تولیدی ظهور نکند. بمنظور تولید کره های سالم پیشنهاد میشود تا قبل از تولید، حساسیت های لازم را نسبت به سیلمی هایی که حامل ژن های اشاره شده هستند داشته و از اطلاعات ثبت شده در کی.اف.پی.اس استفاده نمائید. همچنین، لازم است تا مادیان های فریزین نیز تست های لازم در خصوص ژن های اشاره شده را انجام داده باشند.
تنوع کمتر در تفاوت های ژنتیکی
بطور کلی، یک جنبه از تاثیرات همخونی، کاهش تفاوت ژنتیکی در تولید است. تفاوت در ژن ها باعث ایجاد تولیدات منحصر بفرد در تولیدات یک نژاد میشود. بنابراین، تفاوت ژنتیکی کمتر در یک نژاد باعث میشود تا تولیدات مشابه بیشتری را شاهد بوده و کره هایی که خصوصیات منحصر بفردی را در خود دارا هستند، کمتر گردند. در کل، این موضوع باعث میشود آسیب بزرگی به برنامه های تولید در یک نژاد وارد شود.
درصد ضریب همخونی کمتر از 5%
ضریب همخونی در اسب های فریزین باید کمتر از 5% باشد. این درصد را میتوانید در مدارک شناسایی اسب های فریزین شاهد باشید. اگر یک کره بعنوان مثال از پدر و مادری که یک پدر مشترک دارند، تولید شود، ضریب همخونی آن کره بسیار بالا میباشد. ضریب همخونی بر اساس بررسی 5 نسل گذشته یک کره محاسبه میشود. هدف کی.اف.پی.اس در طولانی مدت، کاهش میزان ضرایب همخونی است که در سالهای گذشته تلاشهای بسیاری در این خصوص انجام شده است. در وب سایت کی.اف.پی.اس این قابلیت وجود دارد تا بررسی ضریب همخونی تا 5 و 6 نسل قبل برای یک کره مورد بررسی قرار گیرد. پیشنهاد کی.اف.پی.اس این است تا ضریب همخونی در 6 نسل گذشته کمتر از 5% در راه تولید یک کره فریزین باشد.
بعنوان نتیجه گیری در قسمت ضریب همخونی، درصد ضریب همخونی میزانی است که شانس معایب ژنتیکی در یک تولید را نشان داده و میتواند در انتخاب یک سیلمی برای تولید برای یک تولید کننده، عامل بسیار مفیدی باشد. کره هایی که از یک پدر و مادر مشترک بدنیا می آیند ضریب همخونی مشابه ای دارند که در طول دوران زندگیشان تغییر ناپذیر است.
- میزان ریسک در تولید
| 0% | 25% |
| اگر یک فریزین حامل ژن دوآرفیسم باشد و دیگری حامل ژن هیدروسفالوس، میزان ریسک در تولید 0% است. |
|
درصد خویشاوندی چیست؟
ابزاری که خویشاوندی بین تمام اسب های فریزین را مشخص میکند درصد خویشاوندی نامیده میشود. این ابزار، مقدار خویشاوندی یک فریزین با دیگر فریزین ها را نشان میدهد. در حال حاضر، این میزان از خویشاوندی در بین نسل فریزین های شناخته شده در کی.اف.پی.اس بطور میانگین مابین 17% و 18% میباشد. استاندارد جهانی برای افزایش همخونی بیشتر از 1% در هر نسل نمیباشد در غیر اینصورت گونه آن نژاد به خطر خواهد افتاد.
قوانین اتحادیه اروپا، انجمن های پرورش اسب همانند کی.اف.پی.اس را ملزم کرده تا درصد افزایش همخونی را به زیر 1% کاهش دهد. بهمین خاطر، یکی از اهداف کی.اف.پی.اس از استفاده از ابزار بررسی خویشاوندی بمنظور به حداقل رساندن درصد افزایش همخونی در بین تمام جمعیت اسب های فریزین میباشد.
بدین منظور به تولید کنندگان توصیه میشود تا در زمان انتخاب سیلمی برای تولید، دو موضوع ضریب همخونی و درصد خویشاوندی را مدنظر قرار دهند.
با وجود اینکه دو موضوع ضریب همخونی و درصد خویشاوندی کاملا با یکدیگر در ارتباط هستند اما اطلاعات کاملا متفاوتی را به ما نشان میدهند. اسب هایی هستند که میزان ضریب همخونی پایینی دارند اما ممکن است درصد خویشاوندی بالایی داشته باشند و بالعکس. در طول زندگی یک اسب، ممکن است میزان خویشاوندی آن نسبت به اسب های دیگر تغییر کند که مستقیما به سیلمی انتخابی ما بستگی دارد. وقتی یک سیلمی کره های زیادی را تولید میکند و زمانیکه یک کره نریان از آن سیلمی مجوز تولید پیدا کند، آنوقت نسبت خویشاوندی کره های تولید شده از آنها در طول سالیان افزایش پیدا خواهد کرد.
سیلمی هایی با درصد خویشاوندی کمتر و محدودیت های تولید
بمنظور محدود کردن افزایش ضریب همخونی، استفاده از سیلمی هایی است که درصد پایینی از خویشاوندی با مادیانتان را ایجاد میکنند. درصد پایین خویشاوندی، بعنوان یک سرمایه برای یک سیلمی محسوب میشود و شانس بیشتری برای اثبات خود در مسابقات ارزیبای نریان ها دارد. البته موارد دیگری هم در نمایش کیفیت یک نریان از قبیل نمایش خصوصیات ظاهری، فرم اندامی زیبا و نوع حرکات مهم است.
بمنظور افزایش سلامت جامعه فریزین ها، بهتر است تا سیلمی هایی که درصد پایینتری از خویشاوندی دارند برای تولید مثل در دسترس باشند. به همین جهت است که محدودیت تولید به میزان 180 کشش در سال برای سیلمی های جوان در نظر گرفته شده است. سیلمی های جوان از محبوبیت ویژه ای برخوردارند و کره هایی که از آنها به مقام سیلمی میرسند عموما از نسل اول تولیدات آنها هستند. محدودیت در تولید سیلمی ها میتواند ابزار مناسبی باشد تا از افزایش میزان خویشاوندی در اسب های فریزین جلوگیری کرده و تولیدکننگان را مجبور میکند تا به دیگر سیلمی ها هم نیم نگاهی داشته باشند.
استفاده از ابزار برای انتخاب سیلمی
در هنگام استفاده از ابزار انتخاب سیلمی در وب سایت کی.اف.پی.اس، مالکین مادیان ها باید سیلمی هایی را انتخاب کنند که ضریب همخونی آنها کمتر از 5% با مادیان باشد. بعد از آن، سیلمی ای که درصد پایینتری از خویشاوندی را نمایش دهد میتواند گزینه بهتری باشد بدلیل اینکه تنوع بیشتری در تولیدات ایجاد میکند. آشکار است که دیگر عوامل از قبیل ارزش های تولید نقش بسزایی در انتخاب سیلمی خواهد داشت.
دیدگاهتان را بنویسید